Củng cố kiến thức

I. Các bộ phận của văn học tập nước ta kể từ thế kỉ X cho tới không còn thế kỉ XIX

- Văn học tập quá trình này là văn học tập trung đại bao gồm nhì bộ phận hầu hết là văn học tập chữ Hán và văn học tập chữ Nôm.

- Đến quá trình cuối, văn học tập chữ quốc ngữ xuất hiện nay tuy nhiên chưa xuất hiện trở thành tựu đáng chú ý.

1. Văn học tập chữ Hán.

- Thành phần văn học tập chữ Hán xuất hiện nay sớm, tồn bên trên nhập xuyên suốt quy trình tạo hình và cải cách và phát triển của văn học tập trung đại, bao hàm cả thơ và văn xuôi.

- Thể loại đa dạng bao gồm chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, tè thuyết, chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật...

- Tại mô hình này, văn học tập chữ Hán cũng cớ những trở thành tựu thẩm mỹ to tướng rộng lớn.

2. Văn học tập chữ Nôm.

- Văn học tập chữ Nôm bao hàm những sáng sủa tác bằng văn bản Nôm, Thành lập và hoạt động muộn rộng lớn văn học tập chữ Hán (khoảng cuối thế kỉ XIII), tồn bên trên, cải cách và phát triển cho tới không còn thời gian văn học tập trung đại.

- Văn học tập chữ Nôm hầu hết là thơ, cực kỳ không nhiều văn xuôi. Trong văn học tập chữ Nôm, chỉ một trong những phân mục thu nhận kể từ Trung Quốc như phú, văn tế, thơ Đường luật, còn phần rộng lớn là phân mục văn học tập dân tộc bản địa như dìm khúc (viết theo dõi thể tuy vậy thất lục bát), truyện thơ (lục bát), hát trình bày (viết theo dõi thể thơ tự tại kết phù hợp với âm nhạc), hoặc phân mục văn học tập Trung Quốc và được Việt hóa như thơ Đường luật thất ngôn xen lục ngôn.

- Văn học tập chữ Nôm với những trở thành tựu rộng lớn ở toàn bộ những phân mục kể bên trên.

- Tại văn học tập trung đại, nhì bộ phận văn học tập chữ Hán và chữ Nôm nằm trong cải cách và phát triển, bổ sung cập nhật lẫn nhau nhập quy trình cải cách và phát triển của văn học tập dân tộc bản địa.

II. Các quá trình cải cách và phát triển của văn học tập kể từ thế kỉ X cho tới không còn thế kỉ XIX

1. Giai đoạn kể từ thế kỉ X cho tới không còn thế kỉ XIV.

- Văn học tập quá trình này cải cách và phát triển nhập thực trạng lịch sử dân tộc quánh biệt: Dân tộc tao giành được quyền song lập tự động mái ấm vào thời điểm cuối thế kỉ X.

- Văn học tập quá trình này cớ những sự thay đổi rộng lớn. Trước không còn là văn học tập viết lách Thành lập và hoạt động (thế kỉ X) và sự xuất hiện nay của văn học tập chữ Nôm (cuối thế kỉ XIII). Nội dung của văn học tập thế kỉ X - thế kỉ XIV là niềm tin yêu thương nước với dư âm hào hùng.

- Các kiệt tác như Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) của Lí Công Uẩn, bài bác thơ Sông núi nước Nam (Nam quốc tô hà) tiếp tục mở màn mang đến loại văn học tập yêu thương nước. Những kiệt tác như Hịch tướng mạo sĩ (Dụ chư tì tướng mạo hịch văn) của Trần Quốc Tuấn, Phò giá bán về kinh (Tụng giá bán trả kinh sư) của Trần Quang Khải, Tỏ lòng (Thuật hoài) của Phạm Ngũ Lão, Phú sông Bạch Đằng (Bạch Đằng giang phú) của Trương Hán Siêu... vượt trội mang đến nội dung yêu thương nước.

- Văn học tập chữ Hán với những phân mục thu nhận kể từ Trung Quốc với những trở thành tựu rộng lớn như văn chủ yếu luận (Chiếu dời đô, Hịch tướng mạo sĩ), văn xuôi viết lách về lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống (Đại Việt sử kí của Lê Văn Hưu, Việt năng lượng điện u linh tập của Lí Tế Xuyên...), thơ phú (các sáng sủa tác của Pháp Thuận, Trần Quang Khải, Phạm Ngũ Lão, Trương Hán Siêu, Nguyễn Trung Ngạn...). Văn học tập chữ Nôm đặt điều chân móng cải cách và phát triển mang đến văn học tập viết lách tự ngữ điệu dân tộc bản địa với một trong những bài bác thơ, bài bác phú Nôm.

2. Giai đoạn kể từ thế kỉ XV cho tới không còn thế kỉ XVII.

- Văn học tập quá trình này còn có bước cải cách và phát triển mới mẻ, nổi trội là những trở thành tựu thẩm mỹ của văn học tập chữ Nôm. Văn học tập viết lách đầu tiên xuất hiện nay nhì trở thành phần: Văn học tập chữ Hán và văn học tập chữ Nôm.

- Văn học tập thế kỉ XV - thế kỉ XVII lên đường kể từ nội dung yêu thương nước đem dư âm ngợi ca cho tới nội dung phản ánh, phê phán thực tế xã hội phong loài kiến.

+ Văn học tập thời khởi nghĩa Lam Sơn với những sáng sủa tác của Nguyễn Trãi như Quân trung kể từ mệnh luyện, Đại cáo bình Ngô... là sự việc kết tinh ranh trở thành tựu văn học tập yêu thương nước của năm thế kỉ trước. Thiên Nam ngữ lục (thế kỉ XVII) là kiệt tác biểu diễn ca lịch sử dân tộc viết lách bằng văn bản Nôm, đem hứng thú hào hùng, tràn trề niềm kiêu hãnh dân tộc bản địa.

+ Các sáng sủa tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ tiếp tục lưu lại sự chuyển làn kể từ hứng thú ngợi ca giang sơn và vương vãi triều phong loài kiến thanh lịch hứng thú phê phán những tệ lậu xã hội, những suy thoái và khủng hoảng về đạo đức nghề nghiệp.

- Văn học tập chữ Hán cải cách và phát triển với rất nhiều phân mục đa dạng, nhất là trở thành tựu của văn chủ yếu luận (Đại cáo bình Ngô, Quân trung kể từ mệnh tập của Nguyễn Trãi) và bước trưởng thành và cứng cáp vượt lên trước bậc của văn xuôi tự động sự (Thánh Tông di thảo tương truyền của Lê Thánh Tông, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ).

- Văn học tập chữ Nôm cớ sự Việt hóa phân mục thu nhận kể từ Trung Quốc đôi khi phát minh những phân mục văn học tập dân tộc bản địa.

+ Thơ Nôm viết lách theo dõi thể Đường luật và Đường luật xen lục ngôn (Quốc âm đua tập của Nguyễn Trãi, Hồng Đức quốc âm đua tập của những người sáng tác thời Lê Thánh Tông, Bạch Vân quốc ngữ thi của Nguyễn Bỉnh Khiêm...).

+ Khúc dìm, khúc vịnh viết lách theo dõi thể tuy vậy thất lục chén bát (Tứ thời khúc vịnh của Hoàng Sĩ Khải).

+ Diễn ca lịch sử dân tộc viết lách theo dõi thể lục chén bát (Thiên Nam ngữ lục - khuyết danh) và tuy vậy thất lục chén bát (Thiên Nam minh giám - khuyết danh).

3. Giai đoạn kể từ thế kỉ XVIII cho tới nửa đầu thế kỉ XIX.

- Văn học tập cải cách và phát triển nhập thực trạng giang sơn dịch chuyển tự nội chiến và trào lưu dân cày khởi nghĩa. Chế chừng phong loài kiến lên đường kể từ khủng hoảng rủi ro cho tới suy thoái và khủng hoảng.

- Văn học tập cải cách và phát triển vượt lên trước bậc, đấy là quá trình tỏa nắng nhất của văn học tập trung đại nước ta, được ca ngợi là quá trình văn học tập cổ xưa.

- Văn học tập thế kỉ XVIII - nửa đầu thế kỉ XIX tận mắt chứng kiến sự xuất hiện nay của trào lưu nhân đạo mái ấm nghĩa.

+ Nổi nhảy là khẩu ca đòi hỏi quyền sinh sống, đòi hỏi niềm hạnh phúc và đấu giành giải tỏa nhân loại, nhất là kẻ phụ phái nữ.

+ Những kiệt tác vượt trội là Chinh phụ dìm (nguyên tác chữ Hán của Đặng Trần Côn), Cung ân oán dìm khúc của Nguyễn Gia Thiều, thơ Hồ Xuân Hương, thơ Bà Huyện Thanh Quan, Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái...

+ Nguyễn Du với những luyện thơ chữ Hán và nhất là siêu phẩm Truyện Kiều là đỉnh tối đa của văn học tập trung đại nước ta.

+ Thơ văn Nguyễn Công Trứ, Cao vịn Quát... vẫn kế tiếp niềm tin nhân đạo truyền thống cuội nguồn tuy nhiên đôi khi phía nhiều nhập toàn cầu tình yêu riêng biệt và ý thức cá thể của nhân loại.

- Văn học tập cải cách và phát triển mạnh cả về văn xuôi và văn vần, cả văn học tập chữ Hán và chữ Nôm. Địa vị văn học tập chữ Nôm và những phân mục văn học tập dân tộc bản địa như thơ Nôm viết lách theo dõi thể Đưòng luật, dìm khúc viết lách theo dõi thể tuy vậy thất lục chén bát, truyện thơ viết lách theo dõi thể lục chén bát... được xác minh và đạt cho tới đỉnh điểm.

- Văn xuôi tự động sự chữ Hán cũng đạt được những trở thành tựu thẩm mỹ rộng lớn, tè thuyết chương hồi với Hoàng Lê nhất thống chí (Ngô gia văn phái); thể kí với Thượng kinh kí sự (Lê Hữu Trác), Vũ trung tùy bút (Phạm Đình Hổ)...

4. Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX.

- Thực dân Pháp tổ chức xâm lăng nước ta, xã hội nước ta gửi kể từ xã hội phong loài kiến thanh lịch thực dân nửa phong loài kiến. Văn hóa phương Tây chính thức tác động cho tới cuộc sống xã hội nước ta.

- Văn học tập yêu thương nước nửa cuối thế kỉ XIX cải cách và phát triển cực kỳ đa dạng và đem dư âm bi hùng.

+ Nguyễn Đình Chiểu với Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Ngư tiều hắn thuật vấn đáp... sẽ là người sáng tác văn học tập yêu thương nước lớn số 1 của quá trình này.

Xem thêm: phát biểu nào sau đây đúng về tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

+ Dường như còn cớ thơ văn yêu thương nước của Phan Văn Trị, Nguyễn Thông, Nguyễn Quang Bích, Nguyễn Xuân Ôn...

+ Tư tưởng canh tân giang sơn được thể hiện nay trong số phiên bản điều trần của Nguyễn Trường Tộ. Thơ ca trữ tình - trào phúng đạt được những trở thành tựu đảm bảo chất lượng với những sáng sủa tác của Nguyễn Khuyến, Tú Xương.

- Thơ Nguyễn Khuyến, Tú Xương là trở thành tựu thẩm mỹ rực rỡ của quá trình này. Sáng tác văn học tập hầu hết vẫn theo dõi những phân mục và đua pháp truyền thống cuội nguồn. Tuy nhiên, sự xuất hiện nay một trong những kiệt tác văn xuôi viết lách bằng văn bản quốc ngữ tiếp tục những bước đầu mang đến mang đến văn học tập những thay đổi theo phía tiến bộ hóa.

III. Những điểm sáng rộng lớn về nội dung của văn học tập kể từ thế kỉ X cho tới không còn thế kỉ XIX

Văn học tập trung đại nước ta Chịu sự tác dụng mạnh mẽ và uy lực của truyền thống cuội nguồn dân tộc bản địa, niềm tin thời đại và những tác động kể từ quốc tế, hầu hết là kể từ Trung Quốc.

1. Chủ nghĩa yêu thương nước.

- Chủ nghĩa yêu thương nước là nội dung rộng lớn, xuyên thấu quy trình tồn bên trên và cải cách và phát triển của văn học tập trung đại nước ta.

- Chủ nghĩa yêu thương nước nhập văn học tập trung đại nối sát với tư tưởng “trung quân ái quốc” (trung với vua là yêu thương nước, yêu thương nước là trung với vua).

- Chủ nghĩa yêu thương nước biểu lộ cực kỳ đa dạng, phong phú, là âm điệu hào hùng khi giang sơn chống nước ngoài xâm, là dư âm bi hùng khi nước mất mặt mái ấm tan, là giọng điệu thiết buông tha khi giang sơn nhập cảnh yên bình thịnh trị.

- Chủ nghĩa yêu thương nước được thể hiện nay triệu tập ở một trong những mặt mũi như:

+ Ý thức song lập tự động mái ấm, tự động cường, kiêu hãnh dân tộc bản địa (Sông núi nước Nam, Đại cáo bình Ngô).

+ Lòng căm phẫn giặc, niềm tin quyết đấu quyết thắng quân địch (Hịch tướng mạo sĩ).

+ Tự hào trước chiến công thời đại (Phò giá bán về kinh), kiêu hãnh trước truyền thống cuội nguồn lịch sử dân tộc (Phú sông Bạch Đằng, Thiên Nam ngữ lục).

+ thạo ơn, mệnh danh những người dân mất mát vì như thế giang sơn (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc).

+ Tình yêu thương vạn vật thiên nhiên giang sơn (những bài bác thơ viết lách về vạn vật thiên nhiên nhập văn học tập Lí - Trần, nhập sáng sủa tác của Nguyễn Trãi, Nguyễn Khuyến...).

2. Chủ nghĩa nhân đạo.

- Chủ nghĩa nhân đạo cũng chính là nội dung rộng lớn, xuyên thấu văn học tập trung đại nước ta.

- Chủ nghĩa nhân đạo nhập văn học tập trung đại một vừa hai phải bắt mối cung cấp kể từ truyền thống cuội nguồn nhân đạo của những người nước ta, kể từ gốc mối cung cấp văn học tập dân gian lận, một vừa hai phải Chịu tác động tư tưởng nhân bản tích cực kỳ của Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo.

- Truyền thống nhân đạo của những người nước ta biểu lộ qua chuyện những cách thức đạo lí, những thái chừng xử sự đảm bảo chất lượng đẹp nhất thân mật người với những người... Tư tưởng nhân bản của Phật giáo là kể từ bi, chưng ái; của Nho giáo là thuyết giáo nhân ngãi, tư tưởng thân mật dân; của Đạo giáo là sinh sống thuận theo dõi ngẫu nhiên, hòa phù hợp với ngẫu nhiên.

- Chủ nghĩa nhân đạo nhập văn học tập trung đại cực kỳ đa dạng, phong phú, biểu lộ ở lòng thương người; lên án, tố giác những quyền năng tàn bạo giày đạp lên con cái người; xác minh, tôn vinh phẩm hóa học, tài năng của con cái người; những khát vọng chân chủ yếu như khát vọng về quyền sinh sống, quyền niềm hạnh phúc, quyền tự tại, khát vọng về công lí, chủ yếu nghĩa; tôn vinh những mối quan hệ đạo đức nghề nghiệp, đạo lí đảm bảo chất lượng đẹp nhất thân mật người với những người.

- Biểu hiện nay của mái ấm nghĩa nhân đạo qua chuyện những kiệt tác văn học tập của Nguyễn Trãi (Đại cáo bình Ngô, Tùng, Cảnh ngày hè...), Nguyễn Bỉnh Khiêm (Ghét con chuột, Nhàn...), Nguyễn Dữ (Chuyện người đàn bà Nam Xương, Chuyện chức phán sự đền rồng Tản Viên...).

- Cảm hứng nhân đạo đặc trưng nổi trội ở những kiệt tác nằm trong quá trình văn học tập thế kỉ XVIII - thân mật thế kỉ XIX như Chinh phụ dìm, Cung ân oán dìm khúc, thơ Hồ Xuân Hương (Bánh trôi nước, Mời trầu, chùm thơ Tự tình), Truyện Kiều của Nguyễn Du, Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu...

3. Cảm hứng sự thế.

- Biểu hiện nay rõ ràng kể từ văn học tập cuối thời Trần (thế kỉ XIV). Khi triều đại mái ấm Trần suy thoái và khủng hoảng là khi văn học tập nhắm tới phản ánh thực tế xã hội, phản ánh cuộc sống thường ngày thống khổ của quần chúng. #.

- Cảm hứng sự thế phát triển thành nội dung rộng lớn nhập sáng sủa tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua chuyện những bài bác thơ viết lách về nhân tình thế thái.

- Văn học tập viết lách về sự thế cải cách và phát triển nhập nhì thế kỉ XVIII và XIX; nhiều người sáng tác nhắm tới thực tế cuộc sống thường ngày, thực tế xã hội đương thời nhằm ghi lại “những điều coi thấy”. Lê Hữu Trác viết lách Thượng kinh kí sự, Phạm Đình Hổ viết lách Vũ trung tùy bút.

- Bức giành về cuộc sống vùng quê nhập thơ Nguyễn Khuyến, một xã hội trở thành thị nhập thơ Tú Xương. Cảm hứng sự thế nhập văn học tập trung đại tiếp tục thêm phần tạo nên nền móng cho việc Thành lập và hoạt động của văn học tập thực tế về sau.

IV. Những điểm sáng rộng lớn về thẩm mỹ của văn học tập kể từ thế kỉ X cho tới không còn thế kỉ XIX

1. Tính quy phạm và sự đánh tan tính quy phạm.

- Tính quy phạm, điểm sáng nổi trội của văn học tập trung đại, là sự việc quy ấn định ngặt nghèo theo dõi mẫu hình.

- Tại ý kiến văn học: Coi trọng mục tiêu giáo huấn, văn nhằm chở đạo; ở trí tuệ thẩm mỹ suy nghĩ theo phong cách kiểu thẩm mỹ đã có sẵn tiếp tục thành công xuất sắc thức; ở phân mục văn học tập với những quy ấn định ngặt nghèo về kết cấu; ở cơ hội dùng đua liệu dẫn nhiều kỳ tích, điển cố, người sử dụng nhiều văn liệu không xa lạ. Do tính quy phạm, văn học tập trung đại thiên về ước lệ, đại diện.

- Tuy nhiên, những người sáng tác văn học tập trung đại đã và đang đánh tan tính quy phạm, đẩy mạnh đậm cá tính phát minh nhập cả nội dung và kiểu dáng biểu lộ.

2. Khuynh phía lịch thiệp và Xu thế đơn sơ.

- Tính lịch thiệp cũng chính là điểm sáng của văn học tập trung đại, thể hiện nay ở chủ đề, chủ thể nhắm tới loại cao tay, quý phái rộng lớn là thế hệ thông thường, bình dị; ở hình tượng thẩm mỹ nhắm tới vẻ thanh trang, mĩ lệ rộng lớn là vẻ đẹp nhất mộc mạc, mộc mạc; ở ngữ điệu thẩm mỹ là vật liệu ngữ điệu cao quý, cơ hội miêu tả gọt giũa, hoa mĩ rộng lớn là thông tục, ngẫu nhiên, sát với cuộc sống.

- Trong quy trình cải cách và phát triển của văn học tập trung đại, Xu thế ràng buộc với thực tế đã lấy văn học tập kể từ phong thái quý phái, thanh trang về sát với cuộc sống thực tế, ngẫu nhiên và đơn sơ.

3. Tiếp thu và dân tộc bản địa hóa tinh ranh hình họa học tập nước ngoài

- Văn học tập trung đại nước ta cải cách và phát triển theo dõi quy luật một vừa hai phải thu nhận một vừa hai phải dân tộc bản địa hóa tinh ranh hình họa học tập quốc tế, hầu hết là văn học tập Trung Quốc.

- Dùng chữ Hán nhằm sáng sủa tác, thu nhận thể cổ phong, thể Đưòng luật nhập văn vần, thể hịch, cáo, chiếu, biểu, truyện kí, tè thuyết chương hồi nhập văn xuôi... dùng những điển cố, đua liệu Hán văn.

- Quá trình dân tộc bản địa hóa tiếp tục phát minh đi ra chữ Nôm bên trên hạ tầng những trở thành tố của chữ Hán nhằm thu thanh, diễn đạt nghĩa giờ đồng hồ Việt và người sử dụng chữ Nôm nhập sáng sủa tác; Việt hóa thể thơ Đường luật trở thành thơ Nôm Đường luật, thất ngôn xen lục ngôn, phát minh những thể thơ như lục chén bát, tuy vậy thất lục chén bát, những thể dìm khúc, truyện thơ, hát nói; dùng tiếng ăn khẩu ca, cơ hội miêu tả của quần chúng. # nhập sáng sủa tác.

- Văn học tập trung đại nước ta cải cách và phát triển nhập sự ràng buộc với vận mệnh giang sơn, quần chúng. #. Cùng với văn học tập dân gian lận, văn học tập trung đại thêm phần tạo ra sự dung mạo hoàn hảo và phong phú của văn học tập dân tộc bản địa.

Xem thêm: điều kiện thuận lợi nhất cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt ở nước ta là